LINIA BOCZNA

Salmon-from-below-Sockeye

Dalsze dowody projektu w przyrodzie i jak ludzie się nim inspirują – łososie i inne ryby
na podstawie: http://www.evolutionnews.org/2015/10/more_design_of100461.html

LINIA BOCZNA

Zacznijmy od linii bocznej. Mówi się, że jest to „szósty zmysł” u ryb. Zwykle biegnie ona regularnie od pokrywy skrzelowej, aż do nasady płetwy ogonowej. Na głowie bardzo często rozgałęzia się.

„Nazywana czasami „zmysłem dotyku na odległość”, linia boczna przekłada subtelne zmiany w ciśnieniu wody na impulsy elektryczne, podobnie jak nasze ucho środkowe przekształca fale dźwiękowe. Ten narząd, czuły na zmiany ciśnienia, pomaga rybom unikać kolizji, brać udział w procesie nauki zachowań, orientować się względem prądów wodnych, uciekać drapieżnikom i wykrywać ofiary.”[1]

Linie boczne zbudowane są z neuromastów (ciałek czuciowych zbudowanych z komórek zmysłowych z rzęskami). Te komórki z rzęskami, które znajdujemy również we wszystkich uchach kręgowców, kiedy poruszone, przekształcają energię mechaniczną na elektryczną.

Niezwykły jest właśnie ten analogowo-cyfrowy konwerter. Taką zdolność ma też nasza skóra, co zainspirowało inżynierów ze Stanfordu do stworzenia „elektronicznej skóry”, jak czytamy w Science[2]:

„Ludzka skóra działa na zasadzie skórnych receptorów, które produkują sygnały cyfrowe z doznań dotykowych, gdzie siła pobudzenia jest przekładana na serię impulsów elektrycznych. Prezentujemy efektywny pod względem mocy, zainspirowany skórą mechanoreceptor[3] z elastycznym, organicznym tranzystorem, który przekłada ciśnienie bezpośrednio na cyfrowe sygnały.”

Wracając do linii bocznej, Uniwersytet na Florydzie przedstawia dwójkę naukowców[4], którzy przy pomocy lasera starają się zrozumieć, jak działa linia boczna. Jeden z nich, dr James Liao, nazywa ją „hydrodynamiczną anteną”, która została nastawiona, aby odbierać przepływ sygnałów”.[5]

MIĘŚNIE

Kolejnym mało znanym faktem na temat ryb jest sposób ułożenia ich mięśni. Te linie, które widzimy po ugotowaniu łososia, to miomery. Zobacz ilustracje na przykład tutaj: http://www.earthlife.net/fish/muscles.html
Według tego artykułu proporcjonalnie ryby mają więcej mięsni niż jakikolwiek inny kręgowiec; męski osobnik łososia lub tuńczyka może być zbudowany w prawie 70% z mięśni, dlatego też ryby są dobre do jedzenia. W przekroju miomery mają trójwymiarowy kształt „W”, przez co pasują do siebie jak puzzle. Dzięki takiemu ułożeniu mięśni fale rozkładają się odpowiednio po bokach ryby. Najwidoczniej taki system działa dobrze, bo tuńczyk może osiągnąć nawet do 80km/godz.!
Zobacz: http://sunny.moorparkcollege.edu/~econnolly/FishescartilagenousF11_files/image012.png

NOWE ODKRYCIA

Skoro mowa o mięśniach, nowy artykuł[6] w Science odpowiada na pytanie „czy ryby są najlepszymi atletami na Ziemi?”

„Okazuje się, że ryby są dużo bardziej wydajne w rozprowadzaniu tlenu w swoim ciele niż większość zwierząt, przez co osiągają atletyczną przewagę nad innymi gatunkami.”
„Ryby wykorzystują mechanizm do 50 razy bardziej wydajny w uwalnianiu tlenu do tkanek niż ten znaleziony u ludzi.” mówi dr Jodi Rummer z ARC Centre of Excellence for Coral Reef Studies na James Cook University.
„Jest tak dlatego, że ich hemoglobina, cząsteczka w krwi transportująca tlen, jest bardziej czuła na zmiany w pH niż nasza lub innych zwierząt.”

A oto jeszcze jedna rybia cecha, której ludzie mogą pozazdrościć: odrastanie zębów.
Naukowcy z Georgia Tech[7] badają rybę z jeziora Niasa w nadziei, że odkryją sekret odrastania zębów i być może w przyszłości u ludzi taka zdolność też będzie możliwa.

Następnie, co powiecie na rybę, która może porazić konia prądem? Nowy artykuł w Nature Communications[8] donosi, że węgorze elektryczne (właś. strętwa) używają narządów elektrycznych nie tylko po to, aby sparaliżować ofiarę, ale również po to, aby ją precyzyjnie zlokalizować.

„Funkcja tej zdolności jako broni była oczywista od wieków, ale jej potencjalna rola elektroreceptorowa nie była zbadana. Tutaj wykazujemy, że węgorze elektryczne wykorzystują narządu elektryczny równocześnie jako broń i dla dokładnej i szybkiej elektrolokacji prędkich ofiar. Szybkość, precyzja i wysoka częstotliwość impulsów przywodzi na myśl nietoperze i echolokację.”

Autor artykułu, Kenneth C. Catania, mówi, że węgorze elektryczne są „na dużo wyższym stopniu rozwoju, niż poprzednio to opisywano”.
Artykuł na PhysOrg[9] wyjaśnia, że to podwójne przetwarzanie pozwala węgorzom znaleźć ich ofiarę w mętnych wodach po tym, jak ją porażą. Filmiki w tym artykule pokazują w zwolnionym tempie reakcję węgorza.

[1] http://www.seagrant.umn.edu/fisheries/senses

[2] http://www.sciencemag.org/content/350/6258/313.short

[3] https://pl.wikipedia.org/wiki/Mechanoreceptor

[4] http://news.ufl.edu/archive/2015/04/solving-a-fish-mystery-with-human-implications.html

[5] http://journals.aps.org/prl/abstract/10.1103/PhysRevLett.114.018102

[6] http://www.sciencedaily.com/releases/2015/10/151005151202.htm

[7]http://www.newswise.com/articles/regrow-a-tooth-fish-yes-humans-maybe-some-day

[8]http://www.nature.com/ncomms/2015/151020/ncomms9638/full/ncomms9638.html

[9]http://phys.org/news/2015-10-electric-eels-jolt-electrolocation.html

—-

Ewa Pawlikowska

Źródło: https://www.facebook.com/groups/teoriaID/permalink/855145814583059/

 

Dodaj komentarz